АРХЕТИПТІК ОППОЗИЦИЯЛАР ЖӘНЕ КЕЙІПКЕРДІҢ ІШКІ ӘЛЕМІ: Е.КЛЕПИКОВАНЫҢ ӘҢГІМЕЛЕРІНЕ ПСИХОАНАЛИТИКАЛЫҚ ТАЛДАУ

Авторлар

  • Akerke Altynbek Казахский национальный педагогический университет Автор

Кілт сөздер:

психологиялық портрет, мифологиялық оппозициялар, архетиптік талдау, түс символикасы, Елена Клепикова.

Аңдатпа

Бұл мақалада Е. Клепикованың «Жыртпалы күнтізбе бойынша түс өмірі» атты әңгімелер цикліндегі басты кейіпкер Марта бейнесінің ішкі әлемі мифологиялық және архетиптік оппозициялар тұрғысынан талданады. Қазіргі қазақстандық орыс тілді жазушы шығармашылығына арналған зерттеу ғылыми айналымда жеткілікті дәрежеде қарастырылмаған. Негізгі әдіс ретінде психоаналитикалық әдеби сын қолданылып, оған мифопоэтикалық, мәдени-тарихи және антропологиялық тәсілдер толықтыру ретінде қосылады. Зерттеу барысында өмір мен өлім, жарық пен қараңғылық, оң мен сол, жоғары мен төмен сияқты бинарлық қарама-қайшылықтар анықталып, олардың Марта психологиясындағы рөлі көрсетіледі. Кейіпкердің бейнесі Персефона мен Психея архетиптері аясында қарастырылып, екі әлем арасында кезген жан мотиві айқындалады. Арман-сенімдер кейіпкердің бейсаналық қырларын ашатын негізгі көркемдік тәсіл ретінде қарастырылады. Түстердегі символдар (көбелек, күн, балық) Юнг іліміне сәйкес индивидуация процесін бейнелейді. Мәтіндегі кеңістік-уақыттық құрылым, символдық детальдар мен түстер жүйесі Марта бейнесінің психологиялық портретін құруға үлес қосады. Қазіргі әйел бейнесі архетиптік сипат алып, жеке проблемаларды жалпыадамзаттық мәнге – өмір мәнін іздеу мен ішкі үйлесімге ұмтылу мәселесіне көтереді.

Жүктеулер

Жарияланды

2025-12-27

Ұқсас мақалалар

1-10 тен 23

Бұл мақала үшін Кеңейтілген нұсқалар бойынша ұқсас мақалаларды іздеу.