Абайдың «Күз» өлеңінің бейнелік жүйесінің орыс тіліндегі аудармалардағы трансформациясы

Авторлар

  • Толеубек Демежанов Шәкәрім университеті Автор

Кілт сөздер:

Абай, түрлену, талдау, образ, күз, аударма, этномәдениет

Аңдатпа

Мақалада Абай Құнанбаевтың «Күз» өлеңінің орыс тіліне аударылған кезде бейнелік жүйесінің трансформациясы қарастырылады. Зерттеудің нысаны – өлеңнің түпнұсқасы мен оның кеңінен танылған орыс тіліндегі аудармалары. Зерттеудің мақсаты – аударма барысында туындайтын көркем бейнелер жүйесіндегі өзгерістерді анықтау, сондай-ақ поэтикалық бейнелілік, авторлық стиль мен ұлттық колориттің сақталуын талдау. Зерттеу барысында салыстырмалы талдау әдісі, герменевтикалық тәсіл, сондай-ақ лингвостилистикалық және мәдениеттанулық талдау элементтері қолданылды.

Ең маңызды нәтижелердің бірі – аудармалардың түпнұсқа бейнелік жүйесіне сәйкестік дәрежесін және ұлттық-мәдени шындықтарды орыс тілді оқырманға бейімдеу жолдарын айқындау болды. Аудармалардың түпнұсқаға баламалылығы әртүрлі деңгейде екені анықталды: тура аударудан еркін интерпретацияға дейін, бұл өлеңнің эстетикалық және символдық элементтерін оқырманның қабылдауына әсер етеді.

Зерттеудің ғылыми маңыздылығы – поэтикалық аударма механизмдері мен көркем бейнелілікті мәдениетаралық коммуникацияда сақтау мәселелерін терең талдауда. Жұмыстың практикалық құндылығы – алынған нәтижелерді көркем аударма, қазақ және орыс әдебиетін оқытуда, сондай-ақ Абай шығармашылығын зерттеумен айналысатын аудармашылар мен әдебиеттанушылардың қызметінде қолдануға болатындығында.

Автор өмірбаяны

  • Толеубек Демежанов, Шәкәрім университеті

    Демежанов Толеубек Мухамадиевич – филология ғылымдарының кандидаты, Шәкәрім университеті шетел және орыс тілдері кафедрасының доценті, Қазақстан Республикасы, е-mail: toleubek@yandex.ru, Orcid 0009-0009-3038-2533.

Жүктеулер

Жарияланды

2025-09-30

Ұқсас мақалалар

1-10 тен 24

Бұл мақала үшін Кеңейтілген нұсқалар бойынша ұқсас мақалаларды іздеу.