ӨЗБЕК ТІЛІНДЕГІ ТҮСКЕ НЕГІЗДЕЛГЕН КІСІ АТТАРЫНЫҢ ЛИНГВИСТИКАЛЫҚ КӨРІНІСІ

Авторлар

  • Suveyda Sahin Pamukkale üniversitesi Автор

Кілт сөздер:

Түстер, кісі есімдері, өзбек түрік тілі, нышан.

Аңдатпа

Түстер түркі мифологиясында, әдебиетінде және фольклорында маңызды орынға ие. Бұл жағдай кісі аттарына да әсер еткен. Кісі аттарында түстердің қолданылуы тіл мен мәдениеттің ықпалымен пайда болған қызықты тілдік құрылымдарды қалыптастырады. Мұндай кісі аттары көбінесе табиғатта кездесетін түстердің адамдарға қалдырған әсерлерімен байланысты таңдалады. Тарих бойы адамдар түстерге әртүрлі мағына жүктеген және осы мағыналарға сүйене отырып түстерден жасалған атауларды адам аты ретінде қолданған. Түстер тұлғаны, сезімді, мәдени құндылықтарды және кейде тарихи тұлғаларды білдіретін нышан ретінде адамдарға ат болып берілген. Түркі халықтарының ат қою дәстүрінде ерекше орын алатын түстер мәдениеттің және дүниетанымдық жүйенің құрамдас бөлігіне айналған. Әдетте эмоциялық, психологиялық және мәдени контексте қалыптасқан бұл атаулар Өзбек түркілерінің ат қою дәстүрінде де маңызды орын алады. Өзбек түркілерінде мәдениеттің бір бөлігі болып табылатын түстердің кісі аттарына көрініс табуы дәстүрлі құрылымның бір көрінісі болып табылады. Мақалада Өзбек тілінде анықталған түс атауларымен жасалған кісі аттары қарастырылады. Зерттеудің шеңберінен шықпау үшін мақалада тек ақ, қара, көк және сары түстерімен жасалған есімдер туралы ақпарат беріледі.

Жүктеулер

Жарияланды

2025-12-27