СЫРТҚЫ КӨЗҚАРАСТАҒЫ СЫНДАҒЫ ӘДІС, ҰҒЫМ ЖӘНЕ СЫНШЫ
Кілт сөздер:
әдіс.Аңдатпа
Аңдатпа. Әдебиет сыны Платон мен Аристотельден бастап бүгінге дейін әртүрлі әдістермен, ұғымдармен және сыншылармен өрнектелуге тырысады. Әдеби шығармаға сырттан және іштен жасалған көзқарастар әдістер, ұғымдар мен сыншылар арасындағы айырмашылыққа әсер етеді. Осы пайда болған айырмашылықта зерттелетін элементті сыртқы немесе ішкі көзқараспен қарастыру шешуші рөл атқарады. Сыртқы көзқарастағы сын қоғамға, оқырманға және суретшіге бағытталған болса, ішкі көзқарастағы сын шығарманың өзіне бағытталған. Мұндай көзқарас айырмашылықтары әдеби шығарманы зерттейтін, түсіндіретін және бағалайтын сыншыларды басқа деңгейге көтереді. Сыртқы көзқарастағы сын теориялары осы әртүрлі деңгейлер арқылы пайда болады. Сынның сыртқы көзқарасы арқылы әдеби шығарманың мазмұны сыналады. Мұндай сында шығарманың эстетикалық және көркемдік құндылығы екінші планда қарастырылады. Дегенмен, сыртқы көзқарастағы сында Платон мен Аристотельмен қатар әдебиеттің, демек, әдеби шығарманың түсінілуінің, қабылдануының, түсіндірілуінің және бағалануының басты тұлғалары болып табылады. XX ғасырға дейін әдеби шығармалар көбінесе сыртқы көзқарастағы теориялармен қарастырылды. Шығарманы сырттан бағалауға тырысатын сындарда әдеби шығарманың көркемдік және эстетикалық құндылығына аса мән берілмейді және мазмұнының сынға алынатыны көбірек
байқалады. Жалпы жіктеулерге сүйенетін болсақ, сыртқы көзқарастағы сында қоғам, оқырман және суретші; ал ішкі көзқарастағы сында шығарма назарда болатыны анықталады. Сыртқы көзқарастағы сын көбінесе қоғамға бағытталған сын, оқырманға бағытталған сын және суретшіге бағытталған сын болып үш; ішкі көзқарастағы сын шығармаға бағытталған сын ретінде бір ғана негізгі тақырып түрінде өрнектеледі.
Жүктеулер
Жарияланды
Журналдың саны
Бөлім
Лицензия
Авторлық құқық (c) 2025 Журналдың редакциясы Қазақстан Республикасының авторлық құқық туралы заңын және тиісті халықаралық шарттарды басшылыққа алады. Авторлар өздерінің авторлық құқықтарын сақтайды және «Шәкәрім университетінің хабаршысы. «Тарих ғылымдары сериясы» журналына қолжазбаның алғашқы жариялану құқығығын береді. Автор журналға тиісті сілтеме жасаған жағдайда материалды кез келген тасымалдағышта және кез келген форматта көшіруге және таратуға құқылы. Оқырмандар мен пайдаланушылар жұмыстың авторы көрсетілген және осы журналға сілтеме берілген жағдайда материалды еркін көшіріп, тарата және қолдана алады. Авторлық құқық мақала жазуға елеулі үлес қосқан әрбір бірлескен автордың адалдығы мен жауапкершілігін білдіреді. Автор журналдың веб-сайтына тиісті сілтемені көрсеткен жағдайда өз басылымдарын институционалды немесе басқа қоймаларда сақтауға құқылы.
Бұл жұмыс Creative Commons Attribution-Коммерциялық емес 4.0 халықаралық лицензиясы.
Авторлық құқық мақала жазуға елеулі үлес қосқан әрбір бірлескен автордың адалдығы мен жауапкершілігін білдіреді.
Автор журналдың веб-сайтына тиісті сілтемені көрсеткен жағдайда өз басылымдарын институционалды немесе басқа қоймаларда сақтауға құқылы.